Οι άνθρωποι ενεργούν άσχημα, όχι επειδή έχουν ισχυρές επιθυμίες, αλλά επειδή έχουν ασθενή συνείδηση. Δεν υπάρχει φυσική σύνδεση μεταξύ ζωηρών ορμών και ασθενούς συνείδησης, αλλά το αντίστροφο.
Όταν λέμε, πως οι επιθυμίες και τα αισθήματα ενός ατόμου είναι ισχυρότερες και πιο πολύμορφες από τις επιθυμίες και τα αισθήματα ενός άλλου, εννοούμε απλά ότι διαθέτει περισσότερο από το υλικό της ανθρώπινης φύσης και είναι επομένως ικανό, ίσως για περισσότερο κακό αλλά και για περισσότερο καλό. Οι ζωηρές ορμές δεν είναι παρά η ενεργητικότητα του ατόμου. Η ενεργητικότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί με κακό τρόπο· αλλά είναι πάντα η ενεργητική και όχι η απαθής και αδρανής φύση, που κάνει το καλό. Εκείνοι που έχουν την πιο φυσική ευαισθησία, είναι πάντα εκείνοι, που τα καλλιεργημένα τους αισθήματα μπορούν να γίνουν τα ισχυρότερα. Οι αυξημένες ευαισθησίες, που κάνουν πιο ζωηρές και ισχυρές τις ορμές των ατόμων, είναι η πηγή, από την οποία αναβλύζει η πιο θερμή αγάπη της αρετής και η πιο αυστηρή αυτοκυριαρχία.
Ν.Κ.
